Jinmen

Toevallig is het vandaag het 53-jarige jubileum van het 23 augustus-bombardement. Op deze datum in 1958 begon communistisch China met zware beschietingen op het eilandje Jinmen en daarmee raakten de internationale gemoederen zo ernstig verhit dat deze gebeurtenis de geschiedenis is ingegaan als de Taiwan Straat crisis. WOIII stond toen werkelijk op uitbreken omdat de VS Taiwan te hulp zou schieten als het tot een invasie zou komen.

Die invasie bleef uit, maar de beschietingen, soms wel 30.000-40.000 granaten per dag gingen nog een poosje door. Later werd de explosieve lading vervangen door pamfletten en daarmee was een koude oorlog tussen rood China en de Nationalisten op Taiwan een feit geworden. Over en weer werden trouwens pamfletten geschoten om de tegenpartij te onderwijzen in de juiste ideologie. Ook verbaal kon men er wat van: aan beiden zijden werden gigantische speakers gebouwd die voor de Chinezen op oneven dagen en voor de Taiwanezen op even dagen propaganda naar de overkant stuurden.

Tijdens de koude oorlog, die tot 1992 duurde en werd afgesloten met een verdrag, werden op het eiland zware fortificaties en tunnels gebouwd om een eventuele invasie van de communisten te voorkomen. Het hele eiland was trouwens in handen van het Taiwanese leger en tot 1992 gold dan ook de noodtoestand. Voor de boeren en vissers op het eiland moet het een zware tijd geweest zijn, want zij moesten voor hun onderhoud ondanks de bombardementen en dreiging doorwerken.

Inmiddels zijn we bijna twintig jaar verder na en het oorlogsverleden is wat naar de achtergrond gedreven. Het vasteland en Taiwan zijn min of meer dikke vrienden wat betreft business en toerisme en Jinmen wordt nu gepromoot als een vakantie-eiland met vele natuurreservaten. Militairen zijn nog wel aanwezig en sommige gebieden zijn nog steeds afgesloten van het publiek, maar dat beperkt zich tot wat vlekjes aan de kust. Oude bunkers en versterkingen die te zwaar zijn om weg te halen, hebben vaak een face-lift gekregen, door wat klimop of reclameborden ervoor te plaatsen. Een soort van dubbele camouflage.

Boudewijn Buch heeft voor de Wereld van BB eens twee afleveringen gedraaid over Jinmen. Zodoende wist ik over het eiland en haar verleden, maar Buch was er met zijn filmploeg in 1996 toen het nog steeds een militair geleid eiland was. In de aflevering mocht men niet overal komen of filmen, wat natuurlijk de geheimzinnigheid vergrootte. Die geheimzinnigheid is tegenwoordig wel ver te zoeken; Jinmen heeft nu meer te bieden voor de natuurliefhebbers.